Πέμπτη 15 Μαΐου 2025

 

ΝΟΣΗΜΑΤΑ ΠΟΥ ΣΧΕΤΙΖΟΝΤΑΙ ΜΕ CAFÉ-AU-LAIT ΚΗΛΙΔΕΣ

Αταξία -Τηλαγγειεκτασία

Εξελισσόμενη αταξία, λεμφοδικτυωτή κακοήθεια

Bannayan-Riley-Ruvalcaba s-me

Μακροσωμία, Μεγαλεγκεφαλία, Λιπώματα, Εντερικοί Πολύποδες

Σ-μο Βασικοκτταρικού Σπίλου

Πολλαπλά βασικοκυτταρικά επιθηλιώματα, κύστεις γνάθου, σκελετικές ανωμαλίες

Σύνδρομο Bloom

Βραχύ ανάστημα, φωτοευαισθησία, χρωμοσωμικές αλλοιώσεις, κακοήθεια

Σύνδρομο Fanconi

Ανωμαλίες άκρων, νεφρικές ανωμαλίες, πανκυτταροπενία

Νόσος Gaucher

Εβραϊκή προδιάθεση, αταξία, νοητική υστέρηση

Σύνδρομο Hunter

Πυκνωμένο δέρμα, τραχύ πρόσωπο, δερματικές βλατίδες, συσπάσεις των αρθρώσεων

Σύνδρομο Jaffe-Campanacci

Πολλαπλά μη-οστεοποιά Ινώματα μακρών οστών, υπογοναδισμός, νοητική υστέρηση, οφθαλμικές/καρδιακές ανωμαλίες

Σύνδρομο Legius

Μακροκεφαλία, Ποσωπείο τύπου Noonan, Τριγωνικό πρόσωπο με την ηλικία, Χαμηλά τοποθετημένα προς τα πίσω στριμμένα αυτιά, Bλεφαρόπτωση, υπερτελορισμός, αντιμογγολοειδής φορά βλεφαρικών σχισμών, επικανθικές πτυχές, βαθειά πτύχωση φίλτρου, υψηλές κορυφές του ορίου του άνω χείλους, θολωτή υπερώα, μικρογναθία, βραχύς λαιμός, ανωμαλίες θώρακα, CALMs, μασχαλιαία φακίδωση, χαμηλή οπίσθια γραμμή μαλλιών, λιπώματα , υποτονία, μαθησιακές διαταραχές, ΔΕΠΥ, μεταλλάξεις στο SPRED1 γονίδιο

Διαγνωστικά κριτήρια για το σύνδρομο Legius.

Α: Τα διαγνωστικά κριτήρια για το σύνδρομο Legius πληρούνται σε ένα άτομο που δεν έχει γονέα με διάγνωση σύνδρομου Legius 

εάν υπάρχουν τα ακόλουθα ΚΡΙΤΗΡΙΑ:

• Έξι ή περισσότερες καφέ-γαλακτόχροες κηλίδες  αμφοτερόπλευρα κατανεμημένες και κανένα άλλο διαγνωστικό κριτήριο που σχετίζεται με την NF1 εκτός από τις μασχαλιαίες ή βουβωνικές φακίδες

• Μια ετερόζυγη παθογόνος παραλλαγή στο SPRED1 με κλάσμα αλληλόμορφου παραλλαγής 50% σε προφανώς φυσιολογικό ιστό όπως τα λευκά αιμοσφαίρια

Β: Ένα παιδί ενός γονέα που πληροί τα διαγνωστικά κριτήρια που ορίζονται στο Α αξίζει να διαγνωστεί με σύνδρομο Legius εάν υπάρχουν ένα ή περισσότερα από τα κριτήρια στο Α

Η παρουσία λιγότερων από έξι κηλίδων καφέ-γαλακτώδους τύπου δεν αποκλείει το σύνδρομο Legius.

Μωσαϊκού τύπου Σύνδρομο Legius

Τα διαγνωστικά κριτήρια για το σύνδρομο μωσαϊκού Legius πληρούνται σε ένα άτομο εάν υπάρχει οποιοδήποτε από τα ακόλουθα:

1. Μια ετερόζυγη παθογόνος παραλλαγή SPRED1 με κλάσμα αλληλόμορφου παραλλαγής σημαντικά μικρότερο από 50% σε φαινομενικά φυσιολογικό ιστό όπως λευκά αιμοσφαίρια ΚΑΙ έξι ή περισσότερες καφέ-γαλακτόχροες κηλίδες

2. Μια πανομοιότυπη παθογόνος ετερόζυγη παραλλαγή SPRED1 σε δύο ανεξάρτητους προσβεβλημένους ιστούς (απουσία παθογόνου παραλλαγής SPRED1 σε μη προσβεβλημένο ιστό)α

3. Μια σαφώς τμηματική κατανομή καφέ-γαλακτόχροων κηλίδων  ΚΑΙ ένα παιδί που πληροί τα κριτήρια για το σύνδρομο Legius

α

Διαφορετικοί ιστοί που προέρχονται από την ίδια πρωτοπαθή προσβεβλημένη βλάβη μετράνε μόνο για έναν ιστό.

Σύνδρομο Maffucci

Εγχορδώματα, φλεβικές δυσπλασίες

Σ-μο McCune-Albright

Πολυοστική Ινώδης Δυσπλασία , Πρώιμη ήβη

Σ-μο Πολλαπλών Εφελίδων (Noonan Syndrome with Multiple Lentigines, LEOPARD)

Φακίδες (>4-5 έτη), υπερτροφική μυοκαρδιοπάθεια, στενωση πνευμονικής βαλβίδας, βραχύ ανάστημα, παραμόρφωση του θώρακα και δυσμορφικά χαρακτηριστικά του προσώπου, συμπεριλαμβανομένων του υπερτελορισμού των ματιών και της βλεφαρόπτώσης.

Σ-μο Πολλαπλών Βλεννογονικών Νευρωμάτων (Multiple endocrine neoplasia type 2B)

Νευρινώματα βλεννογόνου, καρκίνωμα θυρεοειδούς, φαιοχρωμοκύττωμα, αδένωμα παραθυρεοειδούς, δυσαυτονομία

Νευρινωμάτωση Ι

Αναθεωρημένα διαγνωστικά κριτήρια για τη νευροϊνωμάτωση τύπου 1 (NF1).

Α: Τα διαγνωστικά κριτήρια για την NF1 πληρούνται σε ένα άτομο που δεν έχει γονέα με διάγνωση NF1 εάν υπάρχουν δύο ή περισσότερα από τα ακόλουθα:

• Έξι ή περισσότερες καφέ-γαλακτόχροες κηλίδες  με μέγιστη διάμετρο άνω των 5 mm (0,5cm) σε άτομα προεφηβικής ηλικίας και άνω των 15 mm (1,5cm) σε άτομα μετεφηβικής ηλικίας

• Φακίδες στην μασχαλιαία ή βουβωνική περιοχή

• Δύο ή περισσότερα νευρινώματα οποιουδήποτε τύπου ή ένα υποδόριο νευρίνωμα

• Γλοίωμα οπτικής οδού

• Δύο ή περισσότερα οζίδια Lisch της ίριδας που αναγνωρίζονται με εξέταση με σχισμοειδή λυχνία ή δύο ή περισσότερες χοριοειδείς ανωμαλίες (CAs)—οριζόμενες ως φωτεινά, κηλιδώδη οζίδια που απεικονίζονται με οπτική τομογραφία συνοχής (OCT)/εικόνα ανακλαστικότητας εγγύς υπέρυθρης ακτινοβολίας (NIR)

• Μια διακριτική οστική βλάβη όπως σφηνοειδής δυσπλασία, β πρόσθο-πλάγια κλίση  κνήμης ή ψευδάρθρωση ενός μακρού οστού

• Μια ετερόζυγη παθογόνος παραλλαγή NF1 με κλάσμα αλληλόμορφου παραλλαγής 50% σε προφανώς φυσιολογικό ιστό όπως τα λευκά αιμοσφαίρια

Β: Ένα παιδί ενός γονέα που πληροί τα διαγνωστικά κριτήρια που ορίζονται στο Α αξίζει διάγνωση NF1 εάν υπάρχουν ένα ή περισσότερα από τα κριτήρια στο Α

α

Εάν υπάρχουν μόνο καφεγαλακτόχροες κηλίδες και φακίδες, η διάγνωση είναι πιθανότατα NF1, αλλά κατ' εξαίρεση το άτομο μπορεί να έχει άλλη διάγνωση όπως σύνδρομο Legius. Τουλάχιστον ένα από τα δύο μελαγχρωματικά ευρήματα (καφεγαλακτόχροες κηλίδες ή φακίδες) θα πρέπει να είναι αμφοτερόπλευρα.

β

Η δυσπλασία των σφηνοειδών πτερυγίων δεν αποτελεί ξεχωριστό κριτήριο σε περίπτωση ομόπλευρου υποδόριου νευρϊνώματος οφθαλμικού κόγχου.

Μωσαική NF1

Διαγνωστικά κριτήρια για μωσαϊκή νευροϊνωμάτωση τύπου 1 (NF1).

Τα διαγνωστικά κριτήρια για μωσαϊκή NF1 πληρούνται σε ένα άτομο εάν υπάρχει οποιοδήποτε από τα ακόλουθα:

1. Μια παθογόνος ετερόζυγη παραλλαγή NF1 με κλάσμα αλληλόμορφου παραλλαγής σημαντικά μικρότερο από 50% σε φαινομενικά φυσιολογικό ιστό όπως τα λευκά αιμοσφαίρια ΚΑΙ ένα άλλο διαγνωστικό κριτήριο NF1 (εκτός από έναν γονέα που πληροί τα διαγνωστικά κριτήρια για την NF1)

2. Μια πανομοιότυπη παθογόνος ετερόζυγη παραλλαγή NF1 σε δύο ανατομικά ανεξάρτητους προσβεβλημένους ιστούς (απουσία παθογόνου παραλλαγής NF1 σε μη προσβεβλημένο ιστό) α

3. Μια σαφώς τμηματική κατανομή καφέγαλακτόχροων κηλίδων ή δερματικών νευρινωμάτων ΚΑΙ

α. Ένα άλλο διαγνωστικό κριτήριο NF1 (εκτός από έναν γονέα που πληροί τα διαγνωστικά κριτήρια για την NF1)β

ή

β. Παιδί που πληροί τα διαγνωστικά κριτήρια για NF1

4. Μόνο ένα διαγνωστικό κριτήριο NF1 από την ακόλουθη λίστα: φακίδες στην μασχαλιαία και βουβωνική χώρα, γλοίωμα οπτικής οδού, δύο ή περισσότερα οζίδια Lisch ή δύο ή περισσότερες χοριοειδείς ανωμαλίες, διακριτή οστική βλάβη τυπική για NF1, δύο ή περισσότερα νευρϊνώματα ή ένα υποδόριο νευρϊνώμα ΚΑΙ παιδί που πληροί τα κριτήρια για NF1

α

Νευρίνώμα και υπερκείμενο υπερμελαγχρωστικό δέρμα προσμετρώνται μόνο ως ένας ιστός. Διαφορετικοί ιστοί που προέρχονται από την ίδια πρωτοπαθή προσβεβλημένη βλάβη προσμετρώνται ως ένας ιστός.

β

Εάν υπάρχουν μόνο καφέγαλακτόχροες κηλίδες και φακίδες, η διάγνωση είναι πιθανότατα μωσαϊκή νευροϊνωμάτωση τύπου 1, αλλά σπάνια μπορεί να είναι μωσαϊκό σύνδρομο Legius ή σύνδρομο ανεπάρκειας επιδιόρθωσης αναντιστοιχίας (CMMRD, constitutional mismatch repair deficiency syndrome.).

Νευρινωμάτωση ΙΙ

(NF II-related schwannomatosis)

Διαγνωστικά κριτήρια για τη σβαννωματωση που σχετίζεται με την NF2

Η διάγνωση της σβαννωματώσεως που σχετίζεται με την NF2 (προηγουμένως ονομαζόμενη νευροϊνωμάτωση 2, NF2) μπορεί να τεθεί όταν ένα άτομο έχει ένα από τα ακόλουθα:

1. Αμφοτερόπλευρα αιθουσαία σβαννώματα (VS)

2. Μια πανομοιότυπη παθογόνο παραλλαγή του NF2 σε τουλάχιστον 2 ανατομικά διακριτούς όγκους που σχετίζονται με την NF2 (σβάννωμα, μηνιγγίωμα ή/και επενδύμωμα). (Σημείωση: εάν το κλάσμα παραλλαγμένων αλληλόμορφων (VAF) σε μη προσβεβλημένους ιστούς όπως το αίμα είναι σαφώς <50%, η διάγνωση είναι μωσαϊκή σβαννωμάτωση σχετιζόμενη με NF2)

3. Είτε 2 μείζονα είτε 1 μείζον και 2 ελάσσονα κριτήρια, όπως περιγράφονται παρακάτω:

 Μείζονα κριτήρια:

• Ετερόπλευρο VS

• Συγγενής πρώτου βαθμού εκτός από αδελφό με σβαννωμάτωση σχετιζόμενη με NF2

• 2 ή περισσότερα μηνιγγιώματα (Σημείωση: το μεμονωμένο μηνιγγίωμα χαρακτηρίζεται ως ελάσσον κριτήριο).

• Παθογενετικές παραλλαγές του NF2 σε έναν μη προσβεβλημένο ιστό όπως το αίμα (Σημείωση: εάν το VAF είναι σαφώς <50%, η διάγνωση είναι μωσαϊκή σβαννωματώση σχετιζόμενη με NF2)

 Ελασσόνα κριτήρια:

-Μπορεί να θεωρηθούν >1 ενός τύπου (π.χ., 2 διακριτά σβαννώματα θα μετρηθούν ως 2 ελάσσονα κριτήρια)

• Επενδύμωμα, μηνιγγίωμα (Σημείωση: πολλαπλά μηνιγγίωματα πληρούν τις προϋποθέσεις ως μείζον κριτήριο), σβαννώμα (Σημείωση: εάν το μείζον κριτήριο είναι ένα ετερόπλευρο VS, τουλάχιστον 1 σβαννώμα πρέπει να έχει δερματική εντόπιση)

-Μπορεί να υπολογισθεί μόνο μία φορά (π.χ., οι αμφοτερόπλευροι φλοιώδεις καταρράκτες μετράνε ως ένα μόνο ελάσσον κριτήριο)

• Νεανικός υποκαψικός ή φλοιώδης καταρράκτης, αμαρτώμα αμφιβληστροειδούς, επιαμφιβληστροειδική μεμβράνη σε άτομο ηλικίας <40 ετών, μηνιγγίωμα

Σ-μο Russell-Silver

Βραχύ ανάστημα , ασυμμετρία, ανωμαλίες άκρων

Οζώδης Σκλήρυνση

Λευκές κηλίδες, πολλαπλά αμαρτώματα, ανωμαλίες του κεντρικού νευρικού συστήματος

Σ-μο Watson

Πνευμονική στένωση, μασχαλιαίες φακίδες, χαμηλή νοημοσύνη

Κυριακή 4 Μαΐου 2025

 

ΣΥΝΔΡΟΜΟ LENNOX-GASTAUT

Το σύνδρομο Lennox-Gastaut συνήθως ξεκινά μεταξύ των ηλικιών 2 και 8 ετών και αποτελείται από μια τριάδα :

-αναπτυξιακής καθυστέρησης

- επιληπτικών κρίσεων πολλαπλών τύπων που κατά κανόνα περιλαμβάνουν άτυπες αφαιρέσεις και μυοκλονικές, αστατικές και τονικές κρίσεις και είναι ανθεκτικές στη φαρμακευτική αγωγή

-συγκεκριμένες διαταραχές του ΗΕΓ.

Οι τονικές κρίσεις εμφανίζονται είτε σε εγρήγορση (προκαλώντας πτώσεις και τραυματισμούς) είτε επίσης, συνήθως, στον ύπνο. Το τρίτο συστατικό είναι τα ευρήματα του ΗΕΓ : διάχυτες εκφορτίσεις βραδέων αιχμών- κύματος και γενικευμένη παροξυσμική ταχεία δραστηριότητα στο ΗΕΓ. 

Πρόκειται για σύνδρομο επιληψίας που προκύπτει λόγω συγχρονισμένης δραστηριότητας υψηλής συχνότητας που αναπτύσσεται σε αμφοτερόπλευρα κατανεμημένα δίκτυα εγκεφάλου κατά τη διάρκεια μιας περιόδου ευαισθησίας στην παιδική ηλικία. 

Αυτό το σύνδρομο αναπτύσσεται από προηγούμενο σύνδρομο ή αιτία επιληψίας, επομένως σπάνια υπάρχει κατά την αρχική έναρξη των κρίσεων. Δομικές ανωμαλίες του εγκεφάλου υπάρχουν στην πλειονότητα των περιπτώσεων.

ΣΗΜΕΙΩΣΗ Το σύνδρομο Lennox-Gastaut είναι ένα σύνδρομο με αναπτυξιακή και επιληπτική εγκεφαλοπάθεια.

ΠΡΟΣΟΧΗ. Καθώς το σύνδρομο Lennox-Gastaut εξελίσσεται από ένα προηγούμενο σύνδρομο/αιτιολογία επιληψίας σε πολλές περιπτώσεις, ο επαναλαμβανόμενος έλεγχος για αυτό το σύνδρομο κατά την περίοδο ευαισθησίας είναι σημαντικός. Περίπου το 10-30% των περιπτώσεων συνδρόμου Lennox-Gastaut εξελίσσονται από ένα προηγούμενο σύνδρομο επιληψίας, π.χ. σύνδρομο βρεφικών επιληπτικών σπασμών ή πρώιμη βρεφική αναπτυξιακή και επιληπτική εγκεφαλοπάθεια.

ΓΕΝΕΤΙΚΗ

-ΠΡΟΤΥΠΟ ΚΛΗΡΟΝΟΜΙΚΟΤΗΤΑΣ : Οι περισσότερες περιπτώσεις χωρίς δομική ανωμαλία του εγκεφάλου είναι άγνωστης αιτιολογίας, οι γενετικές αιτίες (όπου εντοπίζονται) είναι συνήθως de novo.

-ΓΝΩΣΤΑ ΓΟΝΙΔΙΑ

Τα γονίδια που εμπλέκονται σε αυτό το σύνδρομο περιλαμβάνουν γονίδια που σχετίζονται με δομικές και μεταβολικές αιτιολογίες, καθώς και παραλλαγές αριθμού αντιγράφων και de novo παθογόνες παραλλαγές σε έναν αριθμό γονιδίων. Χρωμοσωμικές ανωμαλίες έχουν επίσης συσχετιστεί με αυτό το σύνδρομο.

ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΚΟ ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΚΡΙΣΕΩΝ/ΕΠΙΛΗΨΙΑΣ

Δεν αναμένεται οικογενειακό ιστορικό κρίσεων/επιληψίας.

ΚΛΙΝΙΚΗ ΕΙΚΟΝΑ

Αυτό το σύνδρομο αναπτύσσεται μεταξύ 18 μηνών και 8 ετών (μέγιστη συχνότητα εμφάνισης 3-5 ετών). Η έναρξη στη δεύτερη δεκαετία είναι σπάνια. Υπάρχει μια μικρή υπεροχή στους άνδρες. Το προηγούμενο και αναπτυξιακό ιστορικό, η περίμετρος της κεφαλής και η νευρολογική εξέταση μπορεί να είναι φυσιολογικά ή να αντανακλούν την υποκείμενη αιτιολογία (π.χ. δομική ανωμαλία του εγκεφάλου). Τα περισσότερα παιδιά έχουν προηγούμενη αναπτυξιακή διαταραχή, ενώ μπορεί να εμφανιστεί περαιτέρω στασιμότητα ή υποχώρηση όταν εμφανιστεί αυτό το σύνδρομο, με αποτέλεσμα τελικά >90% των ασθενών να έχουν μέτρια έως σοβαρή νοητική υστέρηση. Οι διαταραχές συμπεριφοράς και ύπνου είναι συχνές. Αυτό το σύνδρομο επιμένει στην ενήλικη ζωή σε σχεδόν όλες τις περιπτώσεις. Οι ατονικές κρίσεις είναι λιγότερο συχνές στους ενήλικες.

ΚΡΙΣΕΙΣ

-Απαραίτητες : Οι τονικές κρίσεις από τον ύπνο είναι απαραίτητες. Μπορεί να είναι υποσημαινόμενες (πχ. άνοιγμα ματιών/περιστροφή ματιών) ή κορμικές συσπάσεις (προκαλώντας φωνοποίηση) ή/& μυϊκές συσπάσεις άκρων (πχ. ανύψωση & κάμψη των άνω άκρων & κάμψη ή έκταση των κάτω άκρων). Η τονική σύσπαση μπορεί να έχει ένα στοιχείο δόνησης. Αν ο ασθενής στέκεται μπορεί να παρουσιάσει ΠΤΩΣΗ με κίνδυνο τραυματισμού. Μπορεί να εμφανισθεί τονικό status epilepticus.

O ασθενής πρέπει να παρουσιάζει και κάποιο άλλο τύπο κρίσης, από τους παρακάτω :

-Γενικευμένες τονικο-κλονικές κρίσεις

-Άτυπες αφαιρετικές κρίσεις, Άτυπο αφαιρετικό status  epilepticus

-Ατονικές κρίσεις

-Μυοκλονικές κρίσεις

-Μυοκλονικές-ατονικές κρίσεις

-Μη επιληπτικό status epilepticus, συχνό (στο 50% των ασθενών), μπορεί να είναι μακράς διάρκειας (μέρες ως εβδομάδες), κατά τη διάρκεια του οποίου όλοι οι τύποι κρίσεων μπορεί να παρουσιάσουν αύξηση σε συχνότητα

-Εστιακές κρίσεις

-Επιληπτικοί σπασμοί

ΠΡΟΣΟΧΗ. Αν παρατηρούνται υποτροπιάζουσες , παρατεταμένες, ημικλονικές κρίσεις πριν την ηλικία του 1 έτους , τότε πρέπει να τεθεί η υποψία του σ-μου Dravet

ΠΡΟΣΟΧΗ. Αν κυριαρχούν οι μυοκλονικές-ατονικές κρίσεις, τότε πρέπει να τεθεί η υποψία επιληψίας με μυοκλονικές-ατονικές κρίσεις

ΗΕΓ

-Υπόβαθρο : Το υπόβαθρο του ΗΕΓ είναι ανώμαλο σε όλες τις περιπτώσεις, με γενικευμένη ή εστιακή επιβράδυνση.

ΠΡΟΣΟΧΗ: Έντονη αμφιβρεγματική ρυθμική θήτα δραστηριότητα, θεωρείται επιληψία με μυοκλονικές ατονικές κρίσεις.

-Μεσοκριτικό :

Οι γενικευμένες βραδείες εκφορτίσεις (<2,5Hz) αιχμής κύματος και η γενικευμένη παροξυσμική ταχεία δραστηριότητα (≥10Hz) στον βραδέως κύματος ύπνο ( NREM ύπνος) είναι υποχρεωτικά για τη διάγνωση αυτού του συνδρόμου. Η βραδεία εκφόρτιση  αιχμής-κύματος δεν παρατηρείται πλέον στην ενηλικίωση και επομένως μπορεί να χρειαστεί επιβεβαίωση σε ΗΕΓ από το  ιστορικό. Μπορεί να υπάρχουν εστιακές ή πολυεστιακές αιχμές ή οξέα κύματα, με μετωπιαία κυριαρχία. Μπορεί να εμφανιστούν περίοδοι καταστολής του ΗΕΓ

ΠΡΟΣΟΧΗ: Γρήγορο κύμα αιχμής (3Hz ή υψηλότερο) ?, τότε εξετάζονται άλλα σύνδρομα επιληψίας.

ΠΡΟΣΟΧΗ: Ταχείες αιχμές-κύματα στον ύπνο ?, τότε εξετάζεται η πιθανή αναπτυξιακή ή/και επιληπτική εγκεφαλοπάθεια με ενεργοποίηση αιχμής-κυμάτος στον ύπνο.

-Ενεργοποίηση

Ο υπεραερισμός (εάν υπάρχει επαρκής συνεργασία) μπορεί να διευκολύνει τις αφαιρέσεις αιχμής-κυμάτος και τις άτυπες αφαιρέσεις.

ΠΡΟΣΟΧΗ Εάν εμφανίζεται  ενεργοποίηση με διαλείπουσα φωτοδιέγερση, τότε εξετάζεται η περίπτωση της επιληψίας με μυοκλονικές ατονικές κρίσεις.

ΠΡΟΣΟΧΗ Εάν η φωτοπαροξυσμική απόκριση εμφανίζεται  σε χαμηλή συχνότητα λάμψης ( low flash frequency), εξετάζεται η νόσος CLN2 (Jansky-Bielschowsky disease Late-infantile Batten disease)

-Επιληπτικό

Για τα πρότυπα ηλεκτροεγκεφαλογραφήματος κατά τη διάρκεια της κρίσης, παίζουν ρόλο οι μεμονωμένοι τύποι κρίσεων.

ΑΠΕΙΚΟΝΙΣΗ

Τα ευρήματα της νευροαπεικόνισης εξαρτώνται από την αιτιολογία, ενώ οι δομικές ανωμαλίες του εγκεφάλου είναι συχνές. Η απεικόνιση μπορεί επίσης να φαίνεται φυσιολογική.

ΔΙΑΓΝΩΣΤΙΚΑ ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΣΥΝΔΡΟΜΟΥ LENNOX-GASTAUT

ΚΡΙΤΗΡΙΑ

ΑΠΑΡΑΙΤΗΤΑ

ΑΜΦΙΒΟΛΑ

ΑΠΟΚΛΕΙΣΜΟΥ

Κρίσεις

Τονικές κρίσεις και ≥1 από:

Άτυπες αφαιρέσεις

Ατονικές κρίσεις

Μυοκλονικές κρίσεις

Εστιακές κρίσεις μειωμένης συνείδησης

Γενικευμένες τονικοκλονικές κρίσεις

Επιληπτικοί σπασμοί

Μη επιληπτική κατάσταση

 

 

ΗΕΓ

Γενικευμένες βραδείες εκφορτίσεις (<2,5Hz) αιχμές-κύματος

Γενικευμένη παροξυσμική γρήγορη δραστηριότητα στον ύπνο

Φωτοπαροξυσμική απόκριση σε χαμηλή συχνότητα λάμψης (υπόψη το CLN2)

 

Ηλικία έναρξης

<18 έτη

>8 έτη

 

Πορεία νόσου

Ανθεκτική στα φάρμακα επιληψία

Νοητική εξασθένηση

 

 

Απεικόνιση

Η μαγνητική εγκεφάλου δεν είναι απαραίτητη για τη διάγνωση, είναι όμως απαραίτητη για την ανεύρεση της αιτίας

Κριτικό ΗΕΓ

Δεν απαιτείται κριτικό ΗΕΓ, ωστόσο θα πρέπει να λαμβάνεται σοβαρά υπόψη όταν υπάρχουν αμφίβοα κριτήριαί ή εάν η επιληψία με μυοκλονικές ατονικές κρίσεις είναι στη διαφορική διάγνωση.

Σύνδρομο χωρίς εργαστηριακή επιβεβαίωση

Σε περιοχές με περιορισμένους πόρους, αυτό το σύνδρομο δεν μπορεί να διαγνωστεί χωρίς το ΗΕΓ να δείχνει τουλάχιστον γενικευμένο αργές εκφορτίσεις  αιχμής-κύματος σε εγρήγορση.

ΣΗΜΕΙΩΣΗ

Τα αμφίβολα κριτήρια απουσιάζουν στη συντριπτική πλειοψηφία των ασθενών με το σύνδρομο, αλλά σπάνια μπορούν να παρατηρηθούν. Η παρουσία τους θα πρέπει να οδηγεί σε προσοχή κατά τη διάγνωση του συνδρόμου και στην εξέταση άλλων νοσημάτων.


ΔΙΑΦΟΡΙΚΗ ΔΙΑΓΝΩΣΗ

-Σύνδρομο Dravet

-Επιληψία με μυοκλονικές-ατονικές κρίσεις

-Αναπτυξιακή ή/& επιληπτική εγκεφαλοπάθεια με ενεργοποίηση εκφορτίσεων αιχμής-κύματος στον ύπνο (DEES)

-Σύνδρομο δαχτυλιοειδούς  χρωμοσώματος 20.

Σάββατο 3 Μαΐου 2025

 

ΣΥΝΔΡΟΜΟ ΒΡΕΦΙΚΩΝ ΕΠΙΛΗΠΤΙΚΩΝ ΣΠΑΣΜΩΝ (IESS)

Το IESS είναι ένας όρος που προτείνεται να περιλαμβάνει τόσο το σύνδρομο West όσο και τα βρέφη που παρουσιάζουν επιληπτικούς σπασμούς και δεν πληρούν όλα τα κριτήρια για το σύνδρομο West.

Αιτίες :

-Δομικές εγκεφαλικές διαταραχές -αναπτυξιακές (πχ οζώδης σκλήρυνση)

                                                                            -επίκτητες (υποξική-ισχαιμική εγκεφαλοπάθεια)

-Χρωμοσωμιακές νόσοι -πχ Down syndrome or Miller-Dieker syndrome

-Γονιδιακές διαταραχές-ARXCDKL5SPTAN1STXBP1

-Μεταβολικές αιτίες

Επιδημιολογία:

Η εκτιμώμενη συχνότητα εμφάνισης του IESS είναι 30/100.000 ζώντα βρέφη, με ορισμένες μελέτες να υποδηλώνουν υψηλότερα ποσοστά συχνότητας εμφάνισης σε υψηλότερα γεωγραφικά πλάτη (Σουηδία, Φινλανδία, Δανία). Μια πληθυσμιακή ομάδα έδειξε ότι το IESS αντιπροσώπευε το 10% των επιληψιών που ξεκινούν πριν από τους 36 μήνες. Και τα δύο φύλα επηρεάζονται, με υψηλότερη συχνότητα εμφάνισης στους άνδρες.

Γενετική:

Θα πρέπει να λαμβάνονται υπόψη οι γενετικές μελέτες εάν δεν βρεθεί αιτιολογία μετά από κλινική εξέταση και μαγνητική τομογραφία. Επιπλέον, θα πρέπει να λαμβάνεται υπόψη η διενέργεια γενετικών εξετάσεων για ασθενείς με δομικές διαταραχές του εγκεφάλου που είναι γνωστό ότι σχετίζονται με γενετική βάση. Παθογόνες παραλλαγές σε πολλά γονίδια έχουν συσχετιστεί με το IESS και συχνά εμφανίζονται de novo στα παιδιά. Μια γενετική αιτιολογία μπορεί να οριστεί σε έως και 41% των περιπτώσεων.

Οι αιτιολογίες περιλαμβάνουν την τρισωμία 21, ARX, CDKL5, STXBP1, IQSEC2, TSC1, TSC2 και πολλές άλλες. Μια γενετική μετάλλαξη μπορεί να κληρονομηθεί από έναν γονέα με ήπια συμπτώματα ή από έναν μη προσβεβλημένο γονέα. Επιπλέον, μια σειρά χρωμοσωμικών ανωμαλιών και παραλλαγών αριθμού αντιγράφων έχουν συσχετιστεί με το IESS, επομένως θα πρέπει να λαμβάνεται υπόψη η χρωμοσωμική μικροσυστοιχία και ο τυπικός καρυότυπος.

ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΚΟ ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΚΡΙΣΕΩΝ/ΕΠΙΛΗΨΙΑΣ

Το οικογενειακό ιστορικό κρίσεων ή επιληψίας είναι σπάνιο. Η παρουσία οικογενειακού ιστορικού θα πρέπει να οδηγεί σε διερεύνηση συγκεκριμένων γενετικών ή μεταβολικών αιτιολογιών.

ΔΙΑΓΝΩΣΤΙΚΑ ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΤΟΥ ΣΥΝΔΡΟΜΟΥ ΒΡΕΦΙΚΏΝ ΕΠΙΛΗΠΤΙΚΩΝ ΣΠΑΣΜΩΝ

ΚΡΙΤΗΡΙΑ

ΑΠΑΡΑΙΤΗΤΑ

ΑΜΦΙΒΟΛΑ

ΑΠΟΚΛΕΙΣΜΟΥ

Κρίσεις

Καμπτικοί, εκτατικοί ή μεικτοί επιληπτικοί σπασμοί , που συνήθως εμφανίζονται σε ομάδες

 

 

ΗΕΓ

Μεσοκριτικό: Υψαρρυθμία , πολυεστιακές ή εστιακές επιληπτόμορφες εκφορτίσεις (μπορεί να φανούν νωρίς μετά την έναρξη των σπασμών)

Μεσοκριτικό: φυσιολογικό ΗΕΓ, μοτίβο καταστολής-έκρηξης

Κριτικό: φυσιολογικό ΗΕΓ κατά τη διάρκεια των κλινικών γεγονότων των υποτιθέμενων σπασμών

Ηλικία έναρξης

1-24 μήνες

Ηλικία έναρξης 1-2 μηνών

>24 μηνών

Συννοσηρότητες

Αναπτυξιακή επιβράδυνση μετά την εμφάνιση των σπασμών , οι οποίοι μπορεί να απουσιάζουν πρώιμα κατά την έναρξη (είναι δύσκολο να καθορισθούν σε ένα παιδί με προυπάρχουσες σημαντικές αναπτυξιακές νόσους)

 

 

MRI +διάγνωση

Μια MRI εγκεφάλου δεν είναι απαραίτητη για τη διάγνωση , συστήνεται όμως για τη διερεύνηση της υποκείμενης αιτίας

ΗΕΓ+διάγνωση

Ένα ΗΕΓ κατά τη διάρκεια της κρίσης δεν είναι απαραίτητο, δεδομένου ότι δείχνει την υψαρρυθμία ή τις επιληπτόμορφες διαταραχές ή συνοδεύεται από αναπτυξιακή καθυστέρηση. Όταν όμως απουσιάζει η υψαρρυθμία ή οι επιληπτόμορφες διαταραχές , τότε είναι απαραίτητο ένα ΗΕΓ κατά την κρίση

Πιθανό εξελισσόμενο σύνδρομο

Τα βρέφη με προηγηθείσα εγκεφαλική βλάβη, αναπτυξιακέ ςεγκεφαλικές δυσπλασίες ή εξιδικευμένες γενετικές καταστάσεις , περιλαμβανομένης της πρώιμης βρεφικής έναρξης αναπτυξιακής επιληπτικής εγκεφαλοπάθειας, τα οποία εμφανίζουν μεσοκριτικές ΗΕΓ διαταραχές, θα πρέπει να παρακολουθούνται προσεκτικά για την ανάπτυξη κλινικών επιληπτικών σπασμών. Πάντως η διάγνωση δεν τίθεται προ της έναρξης των απαραίτητων κρίσεων

Σύνδρομο χωρίς εργαστηριακή επιβεβαίωση

Σε περιοχές με περιορισμένες δυνατότητες , το μεσοκριτικό ΗΕΓ είναι απαραίτητο. Αν όμως το ΗΕΓ δεν είναι διαθέσιμο & και οι τυπικοί επιληπτικοί σπασμοί διαπιστώνονται από έναν έμπειρο κλινικό (προσωπικά ή σε καταγραφή σε βιντεο) και πληρούνται και τα άλλα απαραίτητα και εξ αποκλεισμού κριτήρια, τότε η διάγνωση του συνδρόμου μπορεί να τεθεί.


Πριν από την έναρξη του IESS, η ανάπτυξη μπορεί να είναι φυσιολογική, αλλά συχνά υπάρχει ιστορικό προηγούμενης σαφούς ή πιθανολογούμενης μη φυσιολογικής ανάπτυξης. Οι γονείς μπορεί να αναφέρουν μεμονωμένη υποχώρηση στην οπτική προσοχή ή αλλοιωμένη κοινωνική ανταπόκριση τις ημέρες ή τις εβδομάδες που προηγούνται της έναρξης των σπασμών.

Έναρξη μεταξύ 3 και 12 μηνών, με εύρος 1-24 μηνών. Εάν η έναρξη συμβεί πριν από τους 3 μήνες, θα πρέπει να ληφθούν υπόψη άλλες πρώιμης έναρξης αναπτυξιακές και επιληπτικές εγκεφαλοπάθειες.  Αναπτυξιακή επιβράδυνση, διακοπή ή υποχώρηση παρατηρείται με την έναρξη των σπασμών, αν και μπορεί να μην είναι εμφανή πολύ νωρίς στην πορεία. 

Το αναπτυξιακό πλατό και η παλινδρόμηση συνήθως επιδεινώνονται χωρίς επείγουσα και αποτελεσματική θεραπεία. Αν και το μέγεθος της κεφαλής και η εξέταση μπορεί να είναι φυσιολογικά, η προσεκτική νευρολογική εξέταση μπορεί να παρέχει ενδείξεις για την αιτιολογία, συμπεριλαμβανομένου του μη φυσιολογικού μεγέθους της κεφαλής ή των ευρημάτων της νευρολογικής εξέτασης. Επιπλέον, η δερματολογική εξέταση (για στίγματα που υποδηλώνουν νευροδερματική διαταραχή όπως το σύμπλεγμα οζώδους σκλήρυνσης), η οφθαλμολογική αξιολόγηση και η εξέταση για δυσμορφικά χαρακτηριστικά είναι σημαντικές, καθώς μπορούν να υποδηλώσουν μια υποκείμενη αιτία.


Πορεία της νόσου:

Το IESS συχνά εξελίσσεται σε άλλους τύπους ή σύνδρομα επιληψίας, ιδιαίτερα σε σύνδρομο Lennox-Gastaut ή σε ανθεκτικές στα φάρμακα εστιακές επιληψίες. Αν και δεν υπάρχουν ακριβή δεδομένα, έχει υποστηριχθεί ότι περίπου το 30% των ασθενών με IESS μπορεί να εξελιχθεί σε σύνδρομο Lennox-Gastaut. Μερικά βρέφη μπορεί να ξεκινήσουν με εστιακή επιληψία που εξελίσσεται σε IESS και στη συνέχεια, καθώς το παιδί μεγαλώνει ή ανταποκρίνεται στη θεραπεία, να επανέλθουν σε εστιακή επιληψία. Σε τέτοιες περιπτώσεις, εστιακά χαρακτηριστικά παρατηρούνται συχνά στο ΗΕΓ και η τυπική υψαρρυθμία μπορεί να απουσιάζει. Οι συνυπάρχουσες εστιακές κρίσεις, οι ασύμμετροι επιληπτικοί σπασμοί και τα συνεπή εστιακά χαρακτηριστικά στο ΗΕΓ θα πρέπει επίσης να αυξάνουν την πιθανότητα δομικής ανωμαλίας του εγκεφάλου. Οι επιληπτικοί σπασμοί μπορεί να επιμένουν σε ορισμένες περιπτώσεις, ιδιαίτερα με ορισμένες από τις γενετικές ή δομικές εγκεφαλοπάθειες. Σε ορισμένα άτομα, υποχωρούν με αποτελεσματική θεραπεία και η επακόλουθη επιληψία δεν παρατηρείται. ΑναπτυξιαIESS, η ανάπτυξη μπορεί να είναι φυσιολογική, αλλά συχνά υπάρχει ιστορικό προηγούμενης σαφούς ή πιθανολογούμενης μη φυσιολογικής ανάπτυξης.κά, πολλά βρέφη καταλήγουν με κακό αναπτυξιακό αποτέλεσμα, ανεξάρτητα από το αποτέλεσμα των κρίσεων. Η σοβαρότητα της αναπτυξιακής καθυστέρησης σχετίζεται κυρίως με την αιτιολογία και την ταχύτητα της θεραπείας. Η πρόγνωση είναι πιο ευνοϊκή για βρέφη με προηγούμενη φυσιολογική ανάπτυξη, χωρίς γνωστή αιτία και άμεση έναρξη ειδικής για το σύνδρομο θεραπείας.

Επιληπτικές κρίσεις:

Οι επιληπτικοί σπασμοί είναι υποχρεωτικοί για τη διάγνωση του IESS και αποτελούνται από σύντομες τονικές συσπάσεις των αξονικών μυών, καθεμία συνήθως διαρκεί <3 δευτερόλεπτα, οι οποίες μπορεί να είναι καμπτικές, εκτείνουσες ή μικτές. Αυτές συνήθως εμφανίζονται σε σειρές ή ομάδες, με αυξανόμενη έμφαση στα κινητικά χαρακτηριστικά της ομάδας, συχνά για διάστημα λεπτών (αν και οι ομάδες μπορεί να διαρκέσουν 30 λεπτά ή περισσότερο) και συχνά παρατηρούνται κατά την αφύπνιση. Αυτές μπορεί να είναι συμμετρικές ή ασύμμετρες και μπορεί να είναι ανεπαίσθητες, με μικρά κουνήματα του κεφαλιού ή κινήσεις των ματιών ή του πηγουνιούΕστιακές κρίσεις μπορεί επίσης να παρατηρηθούν και μπορεί να συνυπάρχουν σε ένα βρέφος με σπασμούς, ιδιαίτερα σε περιπτώσεις δομικής αιτιολογίας, για παράδειγμα, οζώδη σκλήρυνση ή εστιακή φλοιώδης δυσπλασία. Οι εστιακές κρίσεις μπορεί να εμφανιστούν είτε ανεξάρτητα από τους σπασμούς είτε μπορεί να προηγούνται, να εμφανίζονται κατά τη διάρκεια ή να ακολουθούν μια ομάδα επιληπτικών σπασμών ή ακόμα και να εμφανίζονται σε όλη τη σειρά των επιληπτικών σπασμών. Οι τονικές κρίσεις κατά την έναρξη είναι άτυπες και θα πρέπει να εγείρουν ανησυχία για μια άλλη πρώιμη εμφάνιση αναπτυξιακής και επιληπτικής εγκεφαλοπάθειας.

 ΗΕΓ:

-Υπόβαθρο : Το ΗΕΓ υποβάθρου μπορεί να εμφανίζει εστιακή ή διάχυτη επιβράδυνση.

ΠΡΟΣΟΧΗ Το υπόβαθρο ΗΕΓ μπορεί να είναι φυσιολογικό νωρίς μετά την έναρξη επιληπτικών σπασμών ή μια ανωμαλία μπορεί να παρατηρηθεί μόνο στον ύπνο ή κατά το ξύπνημα.

-Μεσοκριτικά, παρατηρείται συχνά υψαρρυθμία (χαοτική, υψηλού εύρους, υπερβολικής επιβράδυνσης, πολυεστιακές επιληπτόμορφες εκφορτίσεις) και η απόδοση ανίχνευσης είναι μεγαλύτερη εάν καταγραφεί ύπνος μη REM (ταχείας κίνησης των ματιών)

-Ενεργοποίηση

Η ανωμαλία του ΗΕΓ εντείνεται κατά την υπνηλία, τον ύπνο και το ξύπνημα.

-Επιληπτικοί σπασμοί

Οι επιληπτικοί σπασμοί συνοδεύονται συνήθως από τριφασικό οξύ ή αργό κύμα υψηλής τάσηςακολουθούμενο από γρήγορη δραστηριότητα χαμηλού πλάτους και εξασθένηση τάσης.

Μερικά βρέφη μπορεί να έχουν ένα πολύ ενεργό πολυεστιακό επιληπτόμορφο ΗΕΓ χωρίς το χαοτικό υπόβαθρο που χαρακτηρίζει την υψαρρυθμία.

Μια συνεπής εστιακή επιληπτόμορφη εκφόρτιση ή εστιακή γρήγορη δραστηριότητα θα πρέπει να υποδηλώνει μια υποκείμενη δομική ανωμαλία. Πολύ νωρίς στην πορεία ή σε μεγαλύτερα παιδιά, η υψαρρυθμία μπορεί επίσης να απουσιάζει.

Οι κλινικοί γιατροί δεν πρέπει να αρνούνται την τυπική θεραπεία σε παιδιά με IESS που δεν έχουν υψαρρυθμία. Η επιληπτική καταγραφή ενός επιληπτικού σπασμού χαρακτηρίζεται από ένα υψηλού εύρουςγενικευμένοοξύ ή αργό κύμα ακολουθούμενο από χαμηλού εύρους, γρήγορη δραστηριότητα, η οποία μπορεί να εμφανιστεί ως σύντομη ηλεκτροδιάσπαση.

Η υψαρρυθμία συνήθως εξασθενεί ή σταματά κατά τη διάρκεια μιας σειράς επιληπτικών σπασμών. Το ΗΜΓ βοηθά στη διάκριση των επιληπτικών σπασμών από τις μυοκλονικές κρίσεις και τις τονικές κρίσεις. Ένα μοτίβο καταστολής ριπών στο ΗΕΓ υποδηλώνει EIDEE.

Μεταβολικές και άλλες εργαστηριακές μελέτες:

Οι μεταβολικές αιτιολογίες αποτελούν μια σπάνια αλλά σημαντική αιτία του IESS. Θα πρέπει να λαμβάνεται υπόψη η διενέργεια μεταβολικών εξετάσεων εάν δεν εντοπιστεί αιτιολογία κατά την κλινική εξέταση και δεν παρατηρηθούν δομικές ανωμαλίες στην μαγνητική τομογραφία. Ελλείψει γνωστής αιτιολογίας, θα πρέπει να λαμβάνεται υπόψη η εξάρτηση από πυριδοξίνη. Εάν δεν υπάρχουν διαθέσιμες εργαστηριακές μελέτες για τον γρήγορο αποκλεισμό αυτής της διάγνωσης, τα βρέφη θα πρέπει να εξετάζονται για χορήγηση πυριδοξίνης. Ωστόσο, δεδομένης της σπανιότητας αυτής της διαταραχής, μια τέτοια δοκιμή θα πρέπει να χορηγείται ταυτόχρονα με τη θεραπεία πρώτης γραμμής.

Απεικόνιση

Τα ευρήματα της νευροαπεικόνισης εξαρτώνται από την αιτιολογία, οι δομικές ανωμαλίες του εγκεφάλου είναι συχνές. Η απεικόνιση μπορεί επίσης να φαίνεται φυσιολογική.

 Διαφορική διάγνωση:

Επιληπτική:

• Η EIDEE (Early-infantile developmental and epileptic encephalopathy, Πρώιμης Βρεφικής ηλικίας Αναπτυξιακή και Επιληπτική Εγκεφαλοπάθεια) ξεκινά πριν από την ηλικία των 3 μηνών. Παρόλο που μπορεί να υπάρχουν σπασμοί, συνυπάρχουν και άλλοι τύποι κρίσεων, όπως τονικοί, μυοκλονικοί και διαδοχικοί σπασμοί.

• Η MEI εμφανίζεται με μυοκλονικούς σπασμούς, όχι επιληπτικούς σπασμούς. Το ΗΕΓ και το ΗΜΓ μπορούν να διακρίνουν τη μυοκλονία από τους επιληπτικούς σπασμούς. Το ΗΕΓ δείχνει φυσιολογικό υπόβαθρο με γενικευμένες εκφορτίσεις αιχμηρών κυμάτων.

Μη επιληπτική:

• Καλοήθης μυοκλονιες ύπνου: οι μυοκλονίες στον ύπνο είναι ένα φυσιολογικό φαινόμενο.

• Οι καλοήθεις μυοκλονίες  της βρεφικής ηλικίας εμφανίζονται με μυοκλονίες και φυσιολογικό μεσοκριτικό ΗΕΓ.

• Ο βρεφικός κολικός εμφανίζεται με διαλείπουσες παρατεταμένες κρίσεις κλάματος και δυσκαμψίας. Το ΗΕΓ είναι φυσιολογικό.

• Γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση ή σύνδρομο Sandifer.

• Καλοήθεις κρίσεις ρίγους της βρεφικής ηλικίας.

• Καλοήθεις βρεφικές πτώσεις κεφαλής: συχνές πτώσεις κεφαλής με έναρξη σε ηλικία 3-6 μηνών. Αυτή η οντότητα είναι αυτοπεριοριζόμενη και το ΗΕΓ είναι φυσιολογικό.

• Υπερεκπληξία

Παρασκευή 2 Μαΐου 2025

 ΠΑΙΔΙΚΗ ΑΦΑΙΡΕΤΙΚΗ ΕΠΙΛΗΨΙΑ

Η παιδική αφαιρετική επιληψία συνήθως ξεκινά στα μέσα της παιδικής ηλικίας και οι περισσότεροι ασθενείς την ξεπερνούν πριν από την ενηλικίωση. Περίπου το 25% των ασθενών αναπτύσσουν επίσης γενικευμένες τονικοκλονικές κρίσεις, οι μισές πριν και οι μισές μετά την έναρξη των αφαιρέσεων. Η παιδική αφαιρετική επιληψία είναι μια ιδιοπαθής γενικευμένη επιληψία που θα πρέπει να λαμβάνεται υπόψη σε ένα κατά τα άλλα φυσιολογικό παιδί με πολλαπλές καθημερινές αφαιρετικές κρίσεις  που σχετίζονται με γενικευμένες εκφορτίσεις αιχμής-κύματος 2,5-4Hz. Οι αφαιρετικές κρίσεις προκαλούνται από υπεραερισμό.

ΓΕΝΕΤΙΚΗ

-ΠΡΟΤΥΠΟ ΚΛΗΡΟΝΟΜΙΚΟΤΗΤΑΣ : Σύνθετη/πολυγονιδιακή κληρονομικότητα.

-ΓΝΩΣΤΑ ΓΟΝΙΔΙΑ

Καθώς η γενετική αιτιολογία είναι σύνθετη/πολυγονιδιακή, δεν αναμένονται παθογόνες μονογονιδιακές διαταραχές και ο γενετικός έλεγχος δεν αποτελεί μέρος της συνήθους κλινικής αξιολόγησης. Εάν οι επιληπτικές κρίσεις είναι ανθεκτικές στα φάρμακα ή το άτομο έχει νοητική υστέρηση, συνιστάται μια χρωμοσωμική μικροσυστοιχία για την αναζήτηση επαναλαμβανόμενων παραλλαγών στον αριθμό αντιγράφων (π.χ., μικροελλείψεις 15q11.2, 15q13.3 και 16p13.11). Εάν οι αφαιρετικές κρίσεις  ξεκινήσουν σε ηλικία <4 ετών, το 10% έχει σύνδρομο ανεπάρκειας μεταφορέα γλυκόζης 1 (λόγω παθογόνων παραλλαγών στο SLC2A1).

ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΚΟ ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΚΡΙΣΕΩΝ/ΕΠΙΛΗΨΙΑΣ

Μπορεί να υπάρχει οικογενειακό ιστορικό επιληψίας πρώτου βαθμού, σύμφωνα με την σύνθετη κληρονομικότητα. Τα μέλη της οικογένειας συνήθως έχουν ένα γενετικά γενικευμένο, συνήθως ιδιοπαθές σύνδρομο γενικευμένης επιληψίας.

ΚΛΙΝΙΚΗ ΕΙΚΟΝΑ

Αυτό το σύνδρομο χαρακτηρίζεται από την εμφάνιση συχνών κρίσεων αφαίρεσης μεταξύ των ηλικιών 2 έως 13 ετών (συνήθως 4-10 ετών). Σε παιδιά με έναρξη >10 ετών, η κλινική διάκριση μεταξύ αυτού του συνδρόμου και της νεανικής αφαιρετικής επιληψίας βασίζεται σε μεγάλο βαθμό στη συχνότητα των αφαιρετικών κρίσεων - εάν οι αφαιρέσεις είναι πολλαπλές καθημερινές, αυτό το σύνδρομο είναι πιο πιθανό. Η παιδική αφαιρετική επιληψία είναι πιο συχνή στα κορίτσια (60-75% των περιπτώσεων). Το προγεννητικό ιστορικό και το ιστορικό γέννησης είναι φυσιολογικό. Μπορεί να υπάρχει προηγούμενο ιστορικό πυρετικών κρίσεων (παρατηρείται στο 10-15% των περιπτώσεων). Η νευρολογική εξέταση και το μέγεθος της κεφαλής είναι φυσιολογικά. Η ανάπτυξη και η γνωστική λειτουργία είναι συνήθως φυσιολογικές. Μπορεί να εμφανιστούν διαταραχή ελλειμματικής προσοχής και υπερκινητικότητας και γνωστική/διανοητική διαταραχή. Οι κρίσεις υποχωρούν με την ηλικία στο 60% των ατόμων, ενώ οι υπόλοιποι ασθενείς εξελίσσονται σε άλλα ιδιοπαθή γενικευμένα σύνδρομα επιληψίας (IGS). Η παρουσία αυτοματισμών κατά τη διάρκεια των επιληπτικών κρίσεων μπορεί να σχετίζεται με καλύτερη έκβαση.

ΠΡΟΣΟΧΗ : Έναρξη επιληπτικών αφαιρετικών κρίσεων <4, πρέπει να λαμβάνεται υπόψη το σύνδρομο ανεπάρκειας του μεταφορέα γλυκόζης 1.


ΑΦΑΙΡΕΤΙΚΕΣ ΚΡΙΣΕΙΣ

Απαραίτητες για τη διάγνωση είναι οι αφαιρετικές κρίσεις, συχνές μέσα στην ημέρα (πολλαπλές), μικρής διάρκειας (3-20 δευτερόλεπτα) με σοβαρό επηρεασμό της συνείδησης. Ιδιαίτερη προσοχή πρέπει να δοθεί στη διάρκεια , στη συχνότητα και στη μετακριτική κατάσταση. Έτσι κρίσεις διάρκειας>45 δευτερόλεπτων , οι οποίες δεν είναι καθημερινές και στις οποίες δεν παρατηρείται μετακριτική φάση , θα πρέπει να οδηγήσουν σε υποψία εστιακών κρίσεων με διαταραχή της επίγνωσης, άλλα επιληπτικά σύνδρομα ή μη επιληπτική κρίση. Επίσης σε περίπτωση που η συνείδηση δεν είναι σοβαρά επηρεασμένη , τότε θα πρέπει να ληφθούν υπόψιν άλλα σύνδρομα με αφαιρέσεις . Επίσης μπορεί να εμφανισθούν γενικευμένες τονικοκλονικές κρίσεις, οι οποίες σπανίως προηγούνται ή εμφανίζονται ταυτόχρονα με την ενεργό περίοδο αφαιρετικών κρίσεων, εμφανίζονται δε στη νεαρή ηλικία σε ασθενείς που εξελίσσονται σε άλλα ιδιοπαθή γενικευμένα επιληπτικά σύνδρομα. Οι προφανείς μυοκλονικές κρίσεις και οποιεσδήποτε άλλοι τύποι κρίσεων αποκλείουν τη νόσο

ΗΕΓ

-Υπόβαθρο : Το υπόβαθρο είναι φυσιολογικό. Η διαλείπουσα ρυθμική δέλτα δραστηριότητα της ινιακής περιοχής (OIRDA) μπορεί να παρατηρηθεί σε περίπου 20% των περιπτώσεων.

ΠΡΟΣΟΧΗ Η εστιακή επιβράδυνση που παρατηρείται σταθερά σε μία περιοχή, θεωρείται δομική ανωμαλία του εγκεφάλου.

ΠΡΟΣΟΧΗ Δεν παρατηρείται γενικευμένη επιβράδυνση.

-Μεσοκριτικό :  Στο μεσοκριτικό ΗΕΓ παρατηρούνται γενικευμένες εκφορτίσεις  αιχμής-κύματος 2,5-4Hz ή θραύσματα γενικευμένων εκφορτίσεων αιχμών- κυμάτων. Αυτά είναι σύντομα (συνήθως <2 δευτερόλεπτα) και παρατηρούνται συχνότερα στον ύπνο.

ΠΡΟΣΟΧΗ Αν ​​και μπορούν να εμφανιστούν εστιακές αιχμές (ως θραύσματα γενικευμένων αιχμών- κυμάτων), εάν εμφανίζονται σταθερά σε μία περιοχή θεωρείται δομική ανωμαλία του εγκεφάλου.

Ενεργοποίηση

Η ανωμαλία του ΗΕΓ και οι κρίσεις αφαίρεσης προκαλούνται από υπεραερισμό. Εάν ο υπεραερισμός δεν εκτελείται σωστά, η γενικευμένη εκφόρτιση αιχμής- κύματος μπορεί να μην παρατηρηθεί.

Η διαλείπουσα φωτική διέγερση προκαλεί γενικευμένές εκφορτίσεις αιχμών- κυμάτων στο 15-20% των ατόμων, αλλά δεν προκαλεί κρίσεις.

Η ανωμαλία του ΗΕΓ ενισχύεται από την στέρηση ύπνου, την υπνηλία και τον ύπνο. Η γενικευμένη εκφόρτιση αιχμής- κύματος συχνά κατακερματίζεται με την στέρηση ύπνου ή στον ύπνο. Το κατακερματισμένο γενικευμένο κύμα-αιχμής μπορεί να εμφανίζεται εστιακά ή πολυεστιακά, αλλά συνήθως δεν παρατηρείται σταθερά σε μία περιοχή. Η μορφολογία της εστιακής εκφόρτισης αιχμής-κύματος συνήθως εμφανίζεται παρόμοια με τη γενικευμένη εκφόρτιση αιχμής-κύματος.

ΠΡΟΣΟΧΗ Όταν ο υπεραερισμός εκτελείται καλά για τρία λεπτά και δεν παρατηρείται γενικευμένη εκφόρτιση αιχμής-κύματος σε έναν ασθενή που δεν λαμβάνει θεραπεία, αποκλείεται η παιδική αφαιρετική επιληψία.

-Κριτικό :  Εμφανίζεται κανονική γενικευμένη εκφόρτιση αιχμής-κύματος 3Hz (εύρος 2,5-4Hz) που σχετίζεται με αφαιρετικές κρίσεις. Η εκφόρτιση  πολυαιχμών-κύματος μπορεί να εμφανιστεί στο επιληπτικό ΗΕΓ.

ΠΡΟΣΟΧΗ Το αργό κύμα αιχμής (<2,5Hz) αποκλείει τη νόσο.

ΑΠΕΙΚΟΝΙΣΗ

Η νευροαπεικόνιση είναι φυσιολογική. Εάν η κλινική εικόνα και το ΗΕΓ είναι τυπικά για αυτό το σύνδρομο, δεν απαιτείται απεικόνιση.

ΔΙΑΦΟΡΙΚΗ ΔΙΑΓΝΩΣΗ

νεανική αφαιρετική επιληψία πρέπει να λαμβάνεται υπόψη εάν υπάρχουν σπάνιες (π.χ. μία φορά την ημέρα) επιληπτικές κρίσεις σε ένα παιδί ≥10 ετών.

επιληψία με μυοκλονίες βλεφάρων πρέπει να λαμβάνεται υπόψη εάν υπάρχουν επαναλαμβανόμενες, ρυθμικές, γρήγορες συσπάσεις των βλεφάρων, απόκλιση προς τα πάνω των βολβών των ματιών και ανεπαίσθητη έκταση της κεφαλής. Οι κρίσεις είναι συχνές και προκαλούνται από το κλείσιμο των ματιών και τη φωτοδιέγερση.

επιληψία με μυοκλονικές αφαιρέσεις πρέπει να λαμβάνεται υπόψη εάν υπάρχουν μυοκλονικές κρίσεις των άνω άκρων 3Hz με σταδιακή απαγωγή των βραχιόνων.

ΔΙΑΓΝΩΣΤΙΚΑ ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΠΑΙΔΙΚΗΣ ΑΦΑΙΡΕΤΙΚΗΣ ΕΠΙΛΗΨΙΑΣ

ΚΡΙΤΗΡΙΑ

ΑΠΑΡΑΙΤΗΤΑ

ΑΜΦΙΒΟΛΑ

ΑΠΟΚΛΕΙΣΜΟΥ

Κρίσεις

Τυπικές κρίσεις αφαίρεσης

Γενικευμένες τονικοκλονικές κρίσεις πριν ή κατά τη διάρκεια της περιόδου συχνών αφαιρετικών κρίσεων

Διάρκεια κρίσεων >30 δευτερόλεπτα ή με σύγχυση ή κόπωση μετά την κρίση

Αφαιρετικές κρίσεις λιγότερο από ημερησίως (χωρίς θεραπεία)

Μυοκλονικές-αφαιρετικές κρίσεις, ατονικές, τονικές, άτυπες αφαιρετικές κρίσεις ή εστιακές κρίσεις

Έντονες μυοκλονικές κρίσεις ή κρίσεις μυοκλονίας βλεφάρων

ΗΕΓ

Γενικευμένή κρίση αιχμής- κύματος 2,5–4 Hz στην αρχή μιας αφαιρετικής κρίσης

Σταθερά μονοεστιακές εκφορτίσεις

Απουσία ενεργοποίησης γενικευμένων εκφορτίσεων αιχμής- κύματος με  υπεραερισμό (που εκτελείται αποτελεσματικά για 3 λεπτά) (χωρίς θεραπεία)

Υποψία αφαιρέσεων που καταγράφηκε χωρίς ανωμαλία στο ΗΕΓ

Επίμονη επιβράδυνση υποβάθρου (χωρίς καταστολή)

Διάχυτη επιβράδυνση υποβάθρου

Ηλικία έναρξης

2-13 ετών

2–3 ή 11–13 ετών

<2 ή >13ετών

Ανάπτυξη στην έναρξη

Φυσιολογική

Ήπια νοητική υστέρηση

Μέτρια ή μεγαλύτερη νοητική υστέρηση

Νευρολογική εξέταση

Φυσιολογική

Παθολογική, δυνητικά κλινικά σημαντική

 

Απεικόνιση (δεν είναι απαραίτητη για τη διάγνωση)

 

Παθολογική, δυνητικά κλινικά σημαντική

 

Συννοσηρότητες

 

 

Νοητικό plateau ή παλινδρόμηση

Άλλες δοκιμασίες

 

 

Χαμηλή γλυκόζη στο ΕΝΥ ή/και παθογόνος παραλλαγή SLC2A1, η εξέταση δεν είναι υποχρεωτική αλλά προτείνεται εάν η ηλικία είναι ≤3 ετών κατά την έναρξη των κρίσεων, υπάρχει μικροκεφαλία ή νοητική υστέρηση.

Απαιτείται ΗΕΓ κατά την κρίση?

Δεν απαιτείται κριτικό ΗΕΓ για τη διάγνωση, υπό την προϋπόθεση ότι η μελέτη μεταξύ των κρίσεων δείχνει γενικευμένη αιχμή-κύμα 2,5-4Hz κατά την εγρήγορση, ωστόσο οι περισσότεροι ασθενείς που δεν λαμβάνουν θεραπεία θα έχουν επιληπτικές κρίσεις που καταγράφονται στο ΗΕΓ.

Σύνδρομο χωρίς εργαστηριακή επιβεβαίωση

σε περιοχές με περιορισμένους πόρους, αυτό το σύνδρομο μπορεί να διαγνωστεί σε ασθενείς χωρίς τα αμφίβολα κριτήρια που πληρούν όλα τα άλλα υποχρεωτικά και αποκλειστικά κριτήρια, εάν υπάρχει μια τυπική κρίση αφαίρεσης που εκλύεται από υπεραερισμό.

ΣΗΜΕΙΩΣΗ Τα αμφίβολα κριτήρια απουσιάζουν στη συντριπτική πλειοψηφία των ασθενών με το σύνδρομο, αλλά σπάνια μπορούν να παρατηρηθούν. Η παρουσία τους θα πρέπει να οδηγεί σε προσοχή κατά τη διάγνωση του συνδρόμου και στην εξέταση άλλων παθήσεων.